چکيده فارسي:
عقل، عاطفه و عمل سه عنصر اساسي تربيت اخلاقي هستند. درباره تاثير و برتري عقل و عاطفه در تربيت اخلاقي، بحث هاي فراواني شده است. اين مقاله قصد ندارد به بررسي اين نكته بپردازد كه آيا بين اين دو ثنويت است يا وحدت، چرا كه امروزه ديگر از ثنويت هايي كه شايد قرن ها به طول انجاميده است ديگر خبري نيست. آنچه كه در اين پژوهش مطرح مي شود جايگاه و نقش عقل و عاطفه در تربيت اخلاقي با توجه به زمان است. بررسي ها نشان مي دهد كه از منظر زمان عواطف در دوران اوليه كودكي عواطف زودتر از امور عقلاني و انتزاعي حضور و ظهور پيدا مي كنند. بر اين اساس تربيت اخلاقي بايد از احساسات شروع شود و بهترين زمان دوران كودكي است، چون دنياي كودكي دنياي مملو از عواطف و احساسات است. از اين رو تربيت اخلاقي صحيح، در گرو اهتمام و توجه به هر دو ب‍عد عقل و عاطفه با توجه به عنصر زمان است.

چکيده فارسي:
براي انتقال هر مفهوم ارزشي مثل ايثار و شهادت، رويكردهاي متفاوتي متصور است. اما معيار درستي يك رويكرد را بايستي در خارج از آن جستجو كرد و آن چارچوبي است كه آن مفهوم، در آن طرح مي شود. پژوهش حاضر، تلاش مي كند تا متناسب با مستندات اعتقادي، سند ملي آموزش و پژوهش هاي روان شناختي، ضمن ارائه تبييني از راهبرد آموزش دين به شيوه انتقال فرهنگ ايثار و شهادت بپردازد. بر اساس اين ديدگاه، رسيدن به مفاهيم عالي تر ديني مثل ايثار و شهادت در گرو طي فرايند اصولي مراحل پردازش، پذيرش و پرورش دين است. در مرحله پردازش، مفاهيم مبنايي دين آموزش داده مي شود و تاكيد بر فهم و درك يادگيرنده است. در مرحله پذيرش، فرد به صورت انتخابي و اختياري در معرض پذيرش پيام كلي (مباني، ضرورت، اهميت و اهداف) دين قرار مي گيرد. در مرحله بعد، نظام آموزشي ضرورت پرورش دستورات الهي در درون فرد (خودسازي) و سپس اقامه دين در سطح جامعه (جهاد) را براي يادگيرنده تبيين مي نمايد. بر اين اساس، به ميزاني كه نظام آموزشي موفق مي شود تا فرد را در طي مراحل ياد شده هدايت نمايد، مفاهيم عالي تر ديني (مثل ايثار، شهادت يا انتظار) گسترش خواهد يافت.