برنامه درسی برنامه درسی

«برگشت

تحليل محتواي برنامه هاي فرهنگي دوره متوسطه بر اساس نمادهاي ملي و مذهبي

عنوان نشریه:   پژوهش در برنامه ريزي درسي (دانش و پژوهش در علوم تربيتي-برنامه ريزي درسي) :   زمستان  1391 , دوره  9 , شماره  35; از صفحه 15 تا صفحه 32 .
عنوان مقاله:  تحليل محتواي برنامه هاي فرهنگي دوره متوسطه بر اساس نمادهاي ملي و مذهبي
نویسندگان:  درويشي ليلا, احمدي پروين*
* گروه مديريت و برنامه ريزي آموزشي، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ايران
چکیده: 

پژوهش حاضر با هدف شناخت فعاليت هاي فرهنگي دوره متوسطه از حيث تاثيرگذاري بر شکل گيري و تقويت هويت ملي و مذهبي نوجوانان انجام گرفت. بدين منظور، با بهره گيري از روش توصيفي و تکنيک تحليل محتوا، برنامه هاي مصوب فرهنگي و مذهبي دوره متوسطه در سال تحصيلي 1390 مرتبط با نمادهاي هويت ملي و مذهبي تجزيه و تحليل شد. جامعه مورد مطالعه، کليه برنامه هاي فرهنگي مصوب معاونت پرورشي وزارت آموزش و پرورش را در بر مي گيرد. پژوهشگر در اين پژوهش با استفاده از روش نمونه گيري هدفمند دفتر فضا سازي قرآني و دفتر فرهنگي هنري را به دليل احتمال بيشتر برنامه هاي فرهنگي جهت تحليل انتخاب نمود. ابزار گردآوري داده ها کليه اسناد و مدارک مربوط به برنامه هاي فرهنگي دوره متوسطه در دو دفتر مزبور است. نتايج پژوهش نشان مي دهد که اين برنامه ها با هدف هويت بخشي به نسل نوجوان به نمادهاي هويت ملي و مذهبي توجه مي نمايد. اما اين توجه متوازن و متعادل نيست. در حيطه مولفه هاي ملي، نمادهاي دفاع از سرزمين، پرچم، سرود ملي و شعر و ادب بيشترين توجه را به دست آورده است. برنامه هاي مربوط به جشن هاي ملي نيز محدود به دهه فجر و سالروز آزادسازي خرمشهر شده است. همچنين ميزان توجه به نمادهاي آثار و بناهاي تاريخي، لباس ايراني محدود و مقطعي است. در حيطه مولفه هاي مذهبي، نمادهاي هويت ديني که انعکاس دهنده ارزش هاي ديني در يک جامعه مذهبي است، جلوه و برجستگي بيشتري در مقايسه با نمادهاي هويت ملي در اين برنامه ها داشت. برنامه هاي فرهنگي دوره متوسطه بيشترين توجه را به کتاب آسماني (قرآن مجيد)، مناسک مذهبي واجب، ايثار و شهادت نشان دادند. در مجموع، داده ها بيانگر توجه بيشتر برنامه هاي فرهنگي به ارزش هاي مذهبي در مقايسه با ارزش هاي ملي است.

كليد واژه: دوره متوسطه، فعاليت هاي فرهنگي، معاونت پرورشي، هويت ملي، هويت مذهبي

لینک مقاله